Thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất theo pháp luật đất đai ở Việt Nam hiện nay từ thực tiễn thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.
VANTHONGLAW - Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, là tư liệu sản xuất đặc biệt quan trọng của ngành sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là nơi chứa đựng các nguồn lợi tự nhiên như nước, không khí, khoáng sản, sinh vật sống trên bề mặt trái đất, thậm chí cả sinh vật sống trong lòng đất. Đồng thời là nguồn tài nguyên có hạn về số lượng, có vị trí cố định trong không gian.
Bài liên quan
Ở Việt Nam, Nhà nước là chủ sở hữu duy nhất đối với đất đai nhưng không trực tiếp khai thác, sử dụng mà trao quyền sử dụng cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân... Chứng thư pháp lý xác lập mối quan hệ hợp pháp giữa Nhà nước với người sử dụng đất trong việc sử dụng đất là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Kinh tế thị trường phát triển kéo theo các quan hệ xã hội trở nên phức tạp hơn, nhu cầu sử dụng đất ngày càng lớn, trong đó nguyên nhân xuất phát từ vấn đề thu hồi đất đã làm phát sinh rất nhiều vấn đề đòi hỏi Nhà nước cần phải quản lý đất đai một cách có hệ thống và hiệu quả hơn.
Thu hồi GCNQSDĐ là một hoạt động quan trọng trong quản lý nhà nước về đất đai và liên quan trực tiếp đến lợi ích của người sử dụng đất. Nếu như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là cơ sở để xác nhận mối quan hệ hợp pháp giữa Nhà nước và người sử dụng đất thì thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là cơ sở để chấm dứt quan hệ pháp luật đất đai của chủ thể đối với Nhà nước và đối với các chủ thể khác; theo đ́, chấm dứt quyền và lợi ích cũng như nghĩa vụ của chủ thể bị Nhà nước thu hồi. Do hậu quả pháp lý của việc thu hồi giấy chứng nhận không chỉ đối với người sử dụng đất mà có thể ch́ng còn “liên lụy” đến các mối quan hệ với các chủ thể khác, chủ thể được thiết lập với người có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước khi bị thu hồi, nên việc thu hồi đất phải hết sức thận trọng, minh thị và tuân thủ chặt chẽ pháp luật nhằm đảm bảo trật tự quản lý nhà nước về đất đai, song cũng đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất không bị xâm hại.
Pháp luật đất đai ńi chung và pháp luật về thu hồi giấy chứng nhận trong thời gian qua đã ć nhiều thay đổi mang chiều hướng tích cực, tiến bộ, phục vụ tốt cho hoạt động quản lý nhà nước về đất đai, ǵp phần tăng cường pháp chế trong lĩnh vực này, đặc biệt là ở các địa phương... Tuy nhiên, thực tiễn triển khai vẫn còn những kh́ khăn, vướng mắc, lúng túng. Nguyên nhân một phần do pháp luật về vấn đề này chưa thực sự hợp lý và rõ ràng, thực tiễn lại vô cùng phức tạp. Do hệ thống hồ sơ, cơ sở dữ liệu về đất đai chưa được kiện toàn, hệ thống đăng ký đất đai và đăng ký biến động chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục và có hiệu quả… là nguyên nhân cơ bản của việc cấp giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thiếu chính xác, thậm chí là cấp sai đối tượng, sai mục đích, sai diện tích…
Đó cũng là lý do dẫn đến cần thiết phải thu hồi để đảm bảo tính công bằng, hợp lý và hợp pháp cho người có quyền sử dụng đất và tài sản trên đất; cũng đảm bảo tính trung thực, khách quan và tăng cường tính pháp chế trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, điều không thể phủ nhận được rằng, công tác cấp giấy chứng nhận đã kh́, song việc thu hồi giấy chứng nhận đã cấp còn kh́ hơn nhiều bởi trên thực tế ít ai có thể dễ dàng tự giác và hưởng ứng trong việc từ bỏ quyền và lợi ích về đất và tài sản gắn liền trên đất mà Nhà nước đã từng xác lập và công nhận cho mình.
Vì vậy, sự chây ì, thậm chí bất hợp tác hoặc tìm mọi cách để trì hoãn, đối phó với công tác thu hồi đất là điều thường thấy trong thực tiễn thu hồi giấy chứng nhận. Địa bàn thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh triển khai việc thu hồi đất trong thời gian qua cũng gặp nhiều kh́ khăn và vướng mắc, quá trình tổ chức thực thi còn nhiều rào cản và thực sự không dễ dàng chút nào. Nghiên cứu pháp luật thực định và quá trình thực thi công tác thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ trên địa bàn thị xã Quảng Yên cho thấy còn nhiều vấn đề cần phải bàn và nghiên cứu, xem xét, đánh giá một cách toàn diện, để nhận diện thấu đáo những kết quả đạt được, tìm ra những tồn tại, vướng mắc, từ đ́ đưa ra giải pháp để thực thi ngày càng hiệu quả hơn.
Với ý nghĩa và tầm quan trọng đ́ó, tôi lựa chọn đề tài: “Thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất theo pháp luật đất đai ở Việt Nam hiện nay từ thực tiễn thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh”, làm công trình nghiên cứu cho mình.
Xem toàn văn tại đây hoặc liên hệ Facebook VanThongLaw
Luật Vạn Thông st
