Theo Pháp luật Việt Nam, đầu tư vào thị trường Forex có hợp pháp không?
Theo Pháp luật Việt Nam, đầu tư vào thị trường Forex có hợp pháp không?
1. Thị
trường Forex là gì?
Thị trường Forex - Foreign Exchange (hay còn là thị trường ngoại hối hoặc
thị trường tiền tệ) được hiểu đơn giản là nơi mua, bán, trao đổi tiền tệ quốc tế.
Thị trường Forex là một thị trường giao dịch toàn cầu, mở cửa 24 giờ một ngày,
năm ngày một tuần (từ thứ Hai đến thứ Sáu). Giờ hoạt động của thị trường Forex
tính theo giờ quốc tế, mở cửa vào sáng thứ Hai tại Wellington, New Zealand, trước
khi tiến tới các thị trường châu Á ở Tokyo và Singapore. Tiếp theo, nó di chuyển
đến London trước khi đóng cửa vào tối thứ Sáu ở New York. Hiện nay, thị trường
Forex được xem là một trong những thị trường giao dịch lớn nhất, thanh khoản nhất
và dễ tiếp cận nhất trên toàn cầu. Những người tham gia chính trong thị trường
này là các ngân hàng, các nhà môi giới, các doanh nghiệp, các quỹ tiền tệ và
các cá nhân có nhu cầu giao dịch tiền tệ.
Thị trường Forex có vai trò hỗ trợ thương mại và đầu tư quốc tế bằng
cách cho phép chuyển đổi, mua bán tiền tệ. Các giao dịch mua, bán tiền tệ được
diễn ra trên thị trường Forex sẽ được gọi là giao dịch Forex. Ưu điểm của giao
dịch Forex là nhanh, tiết kiệm chi phí và được hoàn thành mà không có sự giám
sát của bên thứ ba.
Ví dụ về một số hoạt động trên thị trường Forex:
- Khi một
doanh nghiệp tại Mỹ nhập khẩu hàng hóa từ các nước thành viên Liên minh Châu
Âu, đặc biệt là các thành viên Khu vực đồng tiền chung Châu Âu được phép trả bằng
đồng Euro, mặc dù thu nhập của doanh nghiệp đó là bằng đô la Mỹ (hoạt động
thanh toán quốc tế).
- Các
nhà đầu tư trên thị trường Forex dựa theo các biến động về kinh tế, chính trị
có ảnh hưởng đến tiền tệ để quyết định mua vào và chờ đồng tiền nước đó tăng
giá để bán ra hoạt động đầu tư quốc tế).
2. Tại
sao lại nhiều người đầu tư vào thị trường Forex?
Đầu tư vào thị trường Forex được hiểu là việc một nhà đầu tư đánh giá
các biến động về kinh tế, chính trị trên Thế giới, sau đó đưa ra những phán
đoán chuyên nghiệp về sự thay đổi về tỷ giá của các đồng tiền tệ trên Thế giới.
Từ đó, các nhà đầu tư sẽ xem xét nên đầu tư vào đồng tiền tệ của nước nào sẽ
tăng và mua vào. Khi giá tiền tệ nước đó tăng, nhà đầu tư sẽ bán ra để hưởng lợi
nhuận do chênh lệch.
Một
số ưu điểm khi đầu tư vào thị trường Forex:
(i) Dễ tiếp cận:
- Đầu
tư vào thị trường Forex không yêu cầu nhà đầu tư phải có một lượng lớn vốn. Các
nhà đầu tư có thể đầu tư từ số vốn nhỏ.
- Cách
thức tiếp cận đơn giản. Người mới bắt đầu chưa có kinh nghiệm có thể thực hành
giao dịch với một tài khoản demo miễn phí.
(ii)
Thị trường Forex hoạt động 24/24:
Thị trường Forex có lịch hoạt động 5 ngày/tuần (từ thứ 2 đến thứ 6) và hoạt động
24/24. Có 04 phiên giao dịch chính là phiên Sydney, phiên Tokyo, phiên London
và phiên New York. Chính điều này đã tạo ra những phiên giao dịch liên tiếp
nhau khiến cho thị trường Forex được xem là luôn luôn hoạt động. Các nhà đầu tư
không cần phải chờ đợi thị trường Forex mở cửa để có thể giao dịch mà có thể
giao dịch bất kỳ lúc nào.
(iii)
Thị trường Forex khó bị thao túng:
khác với các mô hình đầu tư tài chính khác, mô hình đầu tư vào thị trường Forex
đảm bảo sự an toàn, công bằng và khó bị thao túng. Bởi lẽ, thị trường Forex vô
cùng lớn với nhiều thành phần tham gia thị trường và với khối lượng giao dịch
vô cùng lớn – trung bình mỗi ngày hơn 5 nghìn tỷ $. Vì vậy ngay cả các ngân
hàng trung ương cũng không thể thao túng được giá của thị trường.
(iv)
Có thể lựa chọn hình thức giao dịch ngắn hạn hoặc dài hạn: Bản chất của thị trường Forex là giao dịch ngoại
hối (bán đồng tiền này để mua đồng tiền khác và thu lợi nhuận từ sự chênh lệch).
Vì vậy, thị trường Forex dù có biến động liên tục, tăng giảm từng phút thì
Forex vẫn luôn cung cấp lợi nhuận cho nhà đầu tư liên tục, các nhà đầu tư có thể
giao dịch ngắn hạn hay dài hạn mà không bị phụ thuộc vào các điều kiện khác.
Mặc dù thị trường Forex là thị trường đầy tiềm
năng, được xem là thị trường đầu tư tài chính đơn giản và an toàn nhất nhưng
các nhà đầu tư cũng cần phải có một kiến thức nhất định, tìm hiểu kỹ về thị trường
để giảm bớt rủi ro khi đầu tư. Bởi lẽ, đầu tư tài chính vẫn là một bộ môn còn
tiềm tàng khá nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư
3. Tại
Việt Nam, đầu tư vào thị trường Forex có vi phạm pháp luật không?
Theo đó, thị trường Forex được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
- Pháp lệnh Ngoại hối số 28/2005/PL-UBTVQH11 ngày 13/12/2005 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;
- Pháp lệnh số 06/2013/PL-UBTVQH13 ngày 18/3/2013 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Ngoại hối;
- Luật Xử lý vi phạm hành chính;
- Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng (thay thế Nghị định số 96/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ);
- Nghị định số 143/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 88/2019/NĐ-CP;
- Thông tư số 20/2011/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định việc mua, bán ngoại tệ tiền mặt của cá nhân với tổ chức tín dụng được phép.
Cụ thể, tại Điều 36 Pháp lệnh Ngoại hối quy định về nguyên tắc kinh
doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối như sau:
“(i)
Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác được kinh
doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở trong nước và nước ngoài sau khi được Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản;
(ii)
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về phạm vi kinh doanh, cung ứng dịch vụ
ngoại hối ở trong nước và nước ngoài, điều kiện, trình tự, thủ tục chấp thuận
kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài và các tổ chức khác.”
Như vậy, từ quy định trên có thể thấy rằng chủ thể được phép kinh doanh
ngoại hối là những tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ
chức khác được Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam chấp thuận bằng văn bản.
→ Cá nhân hoặc tổ chức không có sự chấp thuận bằng văn bản của Ngân hàng
Nhà nước Việt Nam sẽ không được kinh doanh ngoại hối. Khi đó, việc kinh doanh của
các chủ thể này sẽ được xem là vi phạm pháp luật.
Về bản chất, hoạt động đầu tư vào thị trường Forex là hành vi kinh doanh
ngoại hối (mua bán các đồng tiền và hưởng lãi suất từ chênh lệch giá trị đồng
tiền). Vì vậy, các cá nhân, tổ chức không có sự chấp thuận bằng văn bản của
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ không được phép kinh doanh ngoại hối và mở sàn
Forex tại Việt Nam.
Thực tế, hiện nay thị trường Forex tại Việt Nam hoạt động rất sôi nổi,
tuy nhiên các sàn Forex tại Việt Nam đều được thành lập trái pháp luật. Theo
đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định chưa từng cấp phép cho bất kỳ tổ chức
nào kinh doanh ngoại hối. Chính vì vậy, các sàn Forex tại Việt Nam hiện nay đều
được thành lập chui, không có giấy phép và dễ gây ra các hệ lụy cho nhà đầu tư
khi không tìm hiểu rõ về quá trình thành lập của các sàn Forex. Để chiếm được
lòng tin của các nhà đầu tư, các sàn Forex trái phép này thường tự giới thiệu
có nguồn gốc từ nước ngoài, vì vậy các nhà đầu tư cần cẩn thận tìm hiểu rõ về
nguồn gốc cũng như phương thức hoạt động của các sàn để tránh gây ra những thiệt
hại, rủi ro đáng tiếc.
Theo quy định tại Điều 26, Điều 82 Luật Xử lý vi phạm hành chính có thể tịch thu, sung vào ngân sách Nhà nước tiền Việt Nam, ngoại tệ, chứng chỉ có giá, vàng, bạc, đá quý, kim loại quý có liên quan trực tiếp đến vi phạm hành chính, được áp dụng đối với vi phạm hành chính nghiêm trọng do lỗi cố ý của cá nhân, tổ chức. Ngoài ra, cơ quan Công an cũng đã có khuyến cáo mọi hình thức tổ chức kinh doanh, giao dịch sàn Forex sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Người tham gia "chơi Forex" được xem là tiếp tay cho hoạt động phi pháp, đồng thời tiềm ẩn rủi ro về tài chính rất cao.
BẢO VỆ TỐT NHẤT QUYỀN LỢI CHÍNH ĐÁNG CỦA THÂN CHỦ