Nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam
Nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam
VANTHONGLAW - Nguyên tắc suy đoán vô tội là một trong những nguyên tắc cơ bản, quan trọng trong Tố tụng hình sự, thể hiện quan điểm của Nhà nước là tôn trọng các giá trị cao quý và các quyền con người của công dân.
Nguyên tắc cơ bản trong tố tụng hình sự là những định hướng quan trọng, chi phối toàn bộ hay một số giai đoạn của hoạt động tố tụng hình sự trong quá trình xây dựng thực thi pháp luật tố tụng hình sự nhằm giải quyết vụ án khách quan công bằng, bảo đảm và tôn trọng quyền con người. Nguyên tắc cơ bản trong tố tụng hình sự được quy định từ Điều 7 đến Điều 33 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Trong đó, nguyên tắc suy đoán vô tội được quy định tại Điều 13 như sau:
“Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.
Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội.”
Dựa theo định nghĩa nêu trên có thể hiểu, nguyên tắc suy đoán vô tội có nội dung sau:
- Người bị buộc tội không được xem là có tội cho tới khi bị kết tội bởi một bản án có hiệu lực pháp luật;
- Chỉ có duy nhất một cơ quan có quyền kết tội là Tòa án, không một cá nhân, tổ chức nào được quyền kết tội người khác;
- Việc chứng minh tội phạm phải được thực hiện theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định, quá trình thu thập, chứng minh tội phạm phải khách quan, đúng pháp luật;
- Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng không được có định kiến, đối xử với người bị buộc tội như người phạm tội khi giải quyết vụ án;
- Tôn trọng các quyền con người của người bị buộc tội cho dù trong trường hợp người bị buộc tội bị hạn chế một phần quyền con người;
- Người bị buộc tội không có trách nhiệm chứng minh bản thân vô tội mà người buộc tội phải có trách nhiệm chứng minh người bị buộc tội có tội.
Từ những phân tích trên, ta có thể thấy rằng nguyên tắc suy đoán vô tội là nguyên tắc chủ chốt và quan trọng trong tố tụng hình sự. Giúp bảo vệ các quyền con người của người bị buộc tội trong trường hợp người đó chưa bị kết án. Ngoài ra, góp phần giúp giảm thiểu trường hợp kết án oan do cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng có định kiến với người bị buộc tội.
BẢO VỆ TỐT NHẤT QUYỀN LỢI CHÍNH ĐÁNG CỦA THÂN CHỦ
